سقط جنین در جفت سرراهی
سقط جنین در جفت سرراهی جفت سرراهی زمانی است که جفت، یعنی شریک جنسی نوزاد، در دوران بارداری نزدیک یا روی دهانه رحم قرار می گیرد و مسیر تولد را مسدود می کند. در بارداری طبیعی، جفت در بالای رحم قرار دارد، اما در مورد جفت سرراهی، جفت در نزدیکی یا بالای دهانه رحم قرار دارد که از زایمان طبیعی (طبیعی) جلوگیری می کند و می تواند باعث خونریزی جدی و سایر عوارض شود. با شک به جفت سرراهی در تمام زنان بارداری که از هفته بیستم سه ماهه دوم بارداری با خونریزی واژینال مراجعه می کنند، باید ارزیابی های لازم انجام شود و هرگز نباید بدون تعیین محل جفت از طریق معاینه واژینال در این بیماران انجام شود.
جفت سرراهی چگونه تشخیص داده می شود؟ سقط جنین در جفت سرراهی
جفت سرراهی با تصویربرداری سونوگرافی در سه ماهه دوم یا سوم بارداری تشخیص داده می شود. حتی اگر علامتی نباشد، تشخیص در زنان باردار با ترشحات واژینال خونریزی داده میشود یا در سونوگرافی تشخیص داده میشود که جفت به طور کامل یا تا حدی دهانه رحم را میپوشاند. هنگامی که جفت سرراهی تشخیص داده شد، معمولاً در هفته های بعد مجدداً ارزیابی می شود زیرا در برخی موارد ممکن است سرراهی خود به خود برطرف شود.
انواع جفت سرراهی چیست؟ سقط جنین در جفت سرراهی
وضعیت جفت سرراهی بسته به میزان پوشش دهانه رحم توسط جفت طبقه بندی می شود. سه نوع اصلی طبقه بندی وجود دارد:
- جفت سرراهی کامل: دهانه رحم به طور کامل بسته است.
- جفت سرراهی جزئی: دهانه رحم تا حدی بسته است.
- جفت حاشیهای: جفت نزدیک به دهانه رحم قرار دارد. لبه آن با قسمتی که دهانه رحم در آن قرار دارد لمس می کند، اما دهانه رحم کاملاً بسته نیست.
با تشخیص جفت سرراهی در اوایل بارداری، معمولاً مشکل خاصی ایجاد نمیشود، اما اگر این جفت در ماههای آخر بارداری همچنان در کنارۀ دهانۀ رحم قرار داشته باشد، میتواند منجر به بروز خونریزی و اختلالات دیگری شود که در برخی موارد نیاز به زایمان پیش از موعد دارد. در صورت وجود جفت سرراهی در زمان زایمان، باید از عمل سزارین استفاده کرد.
وقتی جفت، دهانۀ رحم را به طور کامل مسدود کند، به آن جفت سرراهی کامل میگویند.
علائم جفت سرراهی چیست؟ قرص سایتوتک برای سقط جنین
بسیاری از زنان مبتلا به جفت سرراهی هیچ علامت یا نشانه ای را تجربه نمی کنند. بارزترین علامت جفت سرراهی خونریزی واژینال است. خونریزی معمولا در سه ماهه دوم یا سوم بارداری اتفاق می افتد. خونریزی می تواند سبک یا شدید باشد و ممکن است پس از زایمان، مقاربت جنسی یا فعالیت بدنی افزایش یابد. همچنین، برخی از زنان مبتلا به جفت سرراهی ممکن است خونریزی واژینال بدون درد را تجربه کنند. در صورت هر گونه خونریزی واژینال، مهم است که فوراً با پزشک خود تماس بگیرید، زیرا ممکن است سرراه نیاز به مراقبت فوری پزشکی داشته باشد.
برخی از زنان مبتلا به سرراه ممکن است احساس فشار یا سنگینی در ناحیه لگن را تجربه کنند. این ممکن است زمانی رخ دهد که جفت در نزدیکی دهانه رحم قرار دارد.
در بسیاری از زنانی که با مشکل جفت سرراهی روبهرو هستند، هیچ عامل خطرساز مشخصی وجود ندارد، اما اگر موارد زیر در مورد شما صادق است، احتمال ابتلا به این عارضه در شما بیشتر خواهد بود:
- در بارداری قبلی خود جفت سرراهی داشتهاید.
- سابقۀ عمل سرازین دارید؛ هرچه تعداد سزارین بیشتر باشد به همان نسبت، خطر آن نیز بیشتر خواهد بود.
- سابقۀ دیگر عملهای جراحی رحم مانند کورتاژ تشخیصی (d&c) یا برداشتن فیبروئید دارید.
- بارداری دو یا چندقلو دارید.
- دخانیات و مخدر مصرف میکنید.
همچنین با افزایش تعداد زایمان و بالا رفتن سن مادر، خطر ابتلا به این عارضه افزایش پیدا میکند.
عوامل خطر در Previa چیست؟
عوامل خطر جفت سرراهی عبارتند از: زایمان سزارین قبلی، حاملگی چند قلویی، حاملگی در سنین بالا، چند قلوزایی، استعمال دخانیات، سقط جنین قبلی یا خاتمه بارداری در صورت تقاضا و داشتن قبلاً سزارین.
جفت سرراهی احتمال خونریزی شدید مادر را در دوران بارداری، در زمان زایمان و پس از آن افزایش میدهد. پزشک پس از خارج کردن نوزاد در زایمان سزارین، جفت را نیز از رحم خارج میکند و پس از آن معمولاً به مادر پیتوسین تزریق میشود. به همین دلیل، انقباضات این ناحیه تأثیر چندانی در توقف خونریزی ندارد. در زنانی که با مشکل جفت سرراهی روبهرو هستند، احتمال زیادی وجود دارد که دچار عارضۀ دیگری به نام چسبندگی جفت شوند.
در این حالت، جفت خیلی عمیق به دیوارۀ رحم میچسبد و جداسازی آن هنگام زایمان دشوار میشود. چسبندگی جفت میتواند باعث خونریزی شدید شود که در نتیجه نیاز به تزریق خون زیاد در زمان زایمان است. این امر میتواند سلامت مادر را تهدید کند و ممکن است برای جلوگیری از خونریزی نیاز به عمل هیسترکتومی (hysterectomy) برای خارج کردن تمام یا بخشی از رحم باشد.
با توجه به روند رو به رشد عمل سزارین در مادرهای باردار، عارضۀ چسبندگی جفت نیز روند صعودی داشته است. داشتن یک عمل سزارین قبلی، ریسک داشتن چسبندگی جفت را در مادرانی که جفت سرراهی دارند به میزان چشمگیری افزایش میدهد. اگر با تشخیص پزشک برای درمان خونریزی، نیاز به زایمان پیش از موعد وجود داشته باشد، نوزاد در معرض ع.ارض ناشی از تولد پیش از موعد مانند مشکلات تنفسی و وزن کم هنگام تولد خواهد بود.
تشخیص جفت سرراهی
در اواسط دوران بارداری و معمولاً بین هفتههای ۱۶ تا ۲۰، محل قرارگیری جفت با سونوگرافی بررسی میشود و در صورت نیاز، وضعیت جفت نیز بررسی خواهد شد. در صورت تشخیص جفت سرراهی یا جفت پایین در سونوگرافی اواسط بارداری، زیاد نگران نشوید، زیرا با پیشرفت بارداری، جفت به احتمال زیاد از دهانۀ رحم فاصله میگیرد و این مشکل حل خواهد شد.
همچنین احتمال دارد هنگام رشد جفت به مرور زمان، جفت به سمت جریان خون بیشتر رشد کند که در قسمت فوقانی رحم است.
با تشخیص جفت سرراهی در سونوگرافی سه ماهۀ دوم، معمولاً سونوگرافی دیگری در اوایل سه ماهۀ سوم برای ارزیابی مجدد محل قرارگیری جفت انجام میشود. در صورت بروز هر گونه خونریزی واژینال در این زمان باید آزمایش سونوگرافی برای شناسایی علت آن انجام شود. تنها درصد کمی از زنانی که پیش از هفتۀ ۲۰ با مشکل جفت پایین یا جفت سرراهی مواجه هستند، در زمان زایمان نیز این مشکل را دارند. احتمال ماندگاری جفت سرراهی کامل که دهانۀ رحم را مسدود کرده، بیشتر از جفت حاشیهای یا جفت پایین است.
جفت سرراهی چگونه درمان می شود؟
اگر تشخیص زودهنگام انجام شود و سرراهی خفیف باشد، ممکن است جفت به طور طبیعی با پیشرفت بارداری در برخی از زنان به سمت بالا حرکت کند.
زمان تولد با توجه به زمان لازم برای بالغ شدن ریه های نوزاد و وضعیت مادر و نوزاد تعیین می شود. سرراهی با خطر خونریزی همراه است که می تواند زندگی مادر و نوزاد را به خطر بیندازد. در صورت خونریزی شدید، مادر و نوزاد ممکن است در معرض خطر زندگی باشند. بنابراین قبل از سزارین باید فرآورده های خونی مناسب تهیه شود. علاوه بر این، عوارضی مانند زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد و کم خونی در نوزاد نیز ممکن است در زنان مبتلا به سرراهی رخ دهد.
اقدامات احتیاطی برای کاهش خطر خونریزی انجام می شود، مانند اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین، ورزش یا آمیزش جنسی.
در موارد خونریزی شدید یا خطر بالای عوارض، بستری شدن در بیمارستان نیز ممکن است توصیه شود. این امکان نظارت دقیق در طول بارداری و پاسخ فوری به شرایط اضطراری را فراهم می کند.
در صورت خونریزی شدید، ممکن است نیاز به تزریق خون باشد.
خونریزی و سایر مشکلات مرتبط با سرراهی را می توان با تشخیص زودهنگام و مدیریت مناسب به حداقل رساند.
جفت سرراهی چه زمانی ظاهر می شود؟
اگر جفت سرراهی در مراحل اولیه بارداری تشخیص داده شود، جفت اغلب با رشد رحم به سمت بالا حرکت می کند. با رشد رحم، در اکثر زنان مبتلا به جفت سرراهی، جفت به موقعیت طبیعی خود می رسد و مشکل جفت سرراهی حل می شود. در اکثر زنانی که در اواخر بارداری جفت سرراهی تشخیص داده می شود، جفت بالا نمی رود.
جفت سرراهی وضعیتی است که خطر زایمان زودرس را نیز افزایش می دهد.
چرا جفت سرراهی خطرناک است؟
جفت سرراهی وضعیتی است که با خطر خونریزی جدی همراه است. در صورت خونریزی شدید، مادر و نوزاد ممکن است در معرض خطر زندگی باشند. جفت سرراهی می تواند رشد طبیعی نوزاد را تحت تاثیر قرار دهد زیرا جفت از جایی که در حالت عادی قرار دارد دور است. در زنان مبتلا به جفت سرراهی، جفت ممکن است به طور کامل عملکرد طبیعی خود را برای تامین تغذیه و اکسیژن انجام ندهد. این ممکن است به محدودیت رشد کودک (تأخیر در رشد) یا سایر مشکلات رشدی منجر شود.
جفت سرراهی در چند هفته تشخیص داده می شود؟
جفت سرراهی وضعیتی است که معمولاً بعد از هفته بیستم بارداری قابل تشخیص است. معمولا موقعیت جفت در طول اسکن های معمول اولتراسوند ارزیابی می شود و وجود جفت سرراهی قابل تشخیص است.
آیا جفت سرراهی باعث سقط جنین می شود؟
خطر سقط جنین مرتبط با جفت سرراهی به محل جفت، نوع جفت سرراهی و عوامل دیگر بستگی دارد. به خصوص در مورد خونریزی شدید، زنان مبتلا به جفت سرراهی ممکن است در معرض خطر سقط جنین باشند. با پیگیری خوب و مدیریت مناسب می توان خطر سقط جنین را به حداقل رساند.
آیا در جفت سرراهی درد وجود دارد؟
جفت سرراهی معمولاً درد ایجاد نمی کند. بسته به محل جفت، گاهی اوقات درد یا ناراحتی خفیفی ممکن است زمانی که به دهانه رحم فشار می آورد احساس شود.