روند سقط جنین: بررسی مراحل، روشها، مراقبتها و پیامدها
روند سقط جنین و سقط جنین موضوعی حساس، پرچالش و پرمخاطب در سراسر جهان است. آگاهی از روند سقط، چه به دلایل پزشکی باشد و چه تصمیمی شخصی، نقش مهمی در انتخاب روش درست و مراقبت صحیح ایفا میکند. در این مقاله، گام به گام با روند کامل سقط جنین، از دلایل تا پیامدها آشنا میشویم.
تعریف سقط جنین
روند سقط جنین سقط جنین به پایان یافتن حاملگی پیش از هفتهی ۲۰ بارداری گفته میشود، زمانی که جنین هنوز توانایی زنده ماندن خارج از رحم را ندارد. سقط میتواند خودبهخود یا القایی باشد.
دلایل انجام سقط جنین
دلایل پزشکی
ناهنجاریهای شدید جنینی
حاملگی خارج رحمی
تهدید سلامت مادر
بیماریهای ژنتیکی
عوالم دلایل اجتماعی یا شخصی روند سقط جنین
بارداری ناخواسته
تجاوز جنسی
عدم آمادگی اقتصادی یا روانی
شرایط ناپایدار خانوادگی
انواع سقط جنین
سقط به دو دسته کلی تقسیم میشود:
سقط خودبهخود (Natural Miscarriage)
در اثر عوامل طبیعی مانند اختلالات ژنتیکی یا مشکلات رحمی اتفاق میافتد.
سقط القایی (Induced Abortion)
عمدی و به دلایل پزشکی یا شخصی انجام میشود که خودش به دو روش تقسیم میشود:
سقط دارویی
سقط جراحی روند سقط جنین
سقط جنین دارویی
داروهای مورد استفاده:
مفیپریستون (در برخی کشورها)
میزوپروستول یا سایتوتک
روند کلی:
مصرف دارو برای توقف رشد بارداری
مصرف داروی دوم برای انقباض رحم
تخلیه محتویات رحم طی چند ساعت تا چند روز
روند سقط جنین جراحی
سقط جراحی معمولاً در مراکز درمانی تخصصی انجام میشود و شامل مراحل زیر است:
بیحسی یا بیهوشی
گشاد کردن دهانه رحم
تخلیه جنین با وسایل مخصوص مانند کورتاژ یا ساکشن
مراحل سقط جنین دارویی با میزوپروستول یا سایتوتک
مرحله اول: آمادگی
انجام سونوگرافی جهت تأیید سن بارداری
مشاوره و آموزش
در مرحله دوم: مصرف دارو
مصرف دوز مناسب میزوپروستول (معمولاً ۴ قرص واژینال یا زیرزبانی)
تکرار در صورت لزوم بعد از ۴ تا ۶ ساعت
مرحله سوم: شروع درد و خونریزی
شبیه به قاعدگی شدید
خروج لخته، جنین و بافت جفت
مرحله چهارم: پیگیری
سونوگرافی مجدد برای اطمینان از تخلیه کامل
بررسی سطح بتا (BhCG) در صورت نیاز
علائم سقط موفق
خونریزی شدید و منقطع با دفع لختهها
کاهش تدریجی درد و انقباض
توقف علائم بارداری (تهوع، حساسیت سینهها، خستگی)
تأیید سونوگرافی از رحم خالی
خطرات و عوارض احتمالی
خطرات جسمی
خونریزی شدید
عفونت رحم یا واژن
سقط ناقص
آسیب دهانه رحم
و خطرات روانی
افسردگی
احساس گناه یا پشیمانی
اضطراب
مراقبتهای لازم پس از سقط جنین
مصرف آنتیبیوتیک در صورت تجویز
استراحت نسبی
عدم استفاده از تامپون یا رابطه جنسی به مدت حداقل ۲ هفته
نوشیدن مایعات و تغذیه مناسب
مراجعه مجدد برای پیگیری کامل
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
تب بالای ۳۸ درجه
بوی بد ترشحات
درد غیرقابل تحمل
خونریزی بیشتر از دو نوار بهداشتی در ساعت
سقط جنین در خانه یا مراکز درمانی؟
| معیار | سقط در خانه | سقط در مرکز درمانی |
|---|---|---|
| امنیت | کمتر | بیشتر |
| نظارت پزشکی | ندارد | دارد |
| راحتی روانی | بیشتر | وابسته به شرایط |
| احتمال خطا | بیشتر | کمتر |
تجربه روانی سقط جنین
سقط ممکن است تأثیر روانی بلندمدتی بر فرد بگذارد. مراجعه به رواندرمانگر، شرکت در جلسات حمایتی و گفتوگو با اطرافیان آگاه، میتواند کمککننده باشد.
بارداری مجدد بعد از سقط
معمولاً بعد از یک یا دو سیکل قاعدگی امکانپذیر است.
مشورت با پزشک پیش از اقدام مجدد توصیه میشود.
خطر بارداری مجدد بلافاصله وجود دارد، لذا روش پیشگیری لازم است.
پیشگیری از بارداری ناخواسته پس از سقط
استفاده از قرص ضدبارداری، آییودی، کاندوم یا آمپول
روش انتخابی باید با مشاوره پزشک تعیین شود
قوانین و محدودیتهای سقط جنین در کشورهای مختلف
| کشور | وضعیت قانونی | شرایط خاص |
|---|---|---|
| فرانسه | قانونی تا هفته ۱۴ | با مشاوره اجباری |
| آمریکا | متغیر بر اساس ایالت | برخی ایالتها ممنوع |
| ایران | تنها در موارد خاص | با تأیید پزشکی قانونی |
| اسپانیا | قانونی تا هفته ۱۵ | بدون نیاز به دلیل خاص |
روند سقط جنین، چه به صورت دارویی و چه جراحی، نیازمند آگاهی، دقت و مراقبت کامل است. دانستن مراحل، علائم و عوارض میتواند به تصمیمگیری هوشمندانه و کاهش خطرات کمک کند. در هر شرایط، مشورت با پزشک و رعایت توصیههای تخصصی اهمیت حیاتی دارد.
دلایل شکست سقط جنین دارویی
سقط دارویی، هرچند در اغلب موارد موفق است، اما گاهی ممکن است با شکست مواجه شود. شناخت این دلایل به پیشگیری و اقدام بهموقع کمک میکند.
1. مصرف اشتباه دارو
بسیاری از افراد بدون راهنمایی تخصصی، دوز دارو را اشتباه مصرف میکنند یا فاصله زمانی بین قرصها را رعایت نمیکنند. مثلاً در مورد میزوپروستول، عدم رعایت فاصله ۳ تا ۴ ساعت بین دوزها میتواند اثر را کاهش دهد.
2. استفاده از داروی تقلبی
متأسفانه داروهای جعلی یا بیاثر در بازار زیاد هستند. قرصهای تقلبی سایتوتک یا میزوپروستول بهراحتی شناسایی نمیشوند و مصرف آنها سقط را ناموفق یا ناقص میکند.
3. سن بالای بارداری
موفقیت سقط دارویی بیشتر در هفتههای پایینتر بارداری (زیر ۹ هفته) است. پس از آن، احتمال تخلیه ناقص یا نیاز به مداخله جراحی افزایش مییابد.
4. بیماریهای زمینهای
برخی بیماریها مانند مشکلات انعقادی، دیابت کنترلنشده یا اختلالات هورمونی میتوانند پاسخ بدن به دارو را مختل کنند.
عفونتهای پس از سقط
نشانههای عفونت
ترشحات بدبو و تغییر رنگ واژن
تب بالای ۳۸.۵ درجه
درد لگن شدید و مداوم
لرز و ضعف شدید
دلایل عفونت
استفاده از داروی آلوده یا تقلبی
انجام سقط در شرایط غیربهداشتی
رابطه جنسی زودهنگام پس از سقط
باقیماندن بافت جنینی در رحم (سقط ناقص)
درمان
تجویز آنتیبیوتیک خوراکی یا تزریقی
در موارد شدید، نیاز به بستری و کورتاژ
شستشوی رحم تنها در شرایط خاص و توسط متخصص
تأثیر روانی بلندمدت سقط بر افراد
سقط جنین، چه خواسته باشد چه ناخواسته، تأثیر قابل توجهی بر روان فرد میگذارد. این تأثیر میتواند در قالب اضطراب، افسردگی یا احساس پوچی بروز کند.
مراحل واکنش روانی معمول
شوک و انکار: فرد باور ندارد که بارداری به پایان رسیده است.
احساس گناه: بهویژه در سقط عمدی، احساس شرم یا عذاب وجدان ممکن است پدید آید.
افسردگی پنهان: بیحسی عاطفی، بیعلاقگی به محیط و گریز از ارتباطات اجتماعی.
پذیرش و بازسازی روانی: با گذشت زمان یا دریافت مشاوره حرفهای، فرد ممکن است آرامش نسبی پیدا کند.
راهکارهای رواندرمانی
جلسات مشاوره فردی یا گروهی
نوشتن خاطرات یا احساسات در دفتر شخصی
گفتوگوی آزاد با شریک یا خانواده قابلاعتماد
مراجعه به روانپزشک در صورت نیاز به دارو
روشهای پیشگیری از بارداری پس از سقط
چرا پیشگیری بلافاصله بعد از سقط مهم است؟
باروری ممکن است در عرض دو هفته پس از سقط بازگردد. بنابراین، بلافاصله پس از پاک شدن رحم، لازم است یکی از روشهای پیشگیری استفاده شود.
انواع روشهای توصیهشده
قرص ضدبارداری ترکیبی: از سیکل بعدی شروع میشود
آییودی (IUD): میتوان بلافاصله پس از سقط وارد رحم کرد
آمپول جلوگیری (مثلاً دپو پروورا): هر ۳ ماه تزریق میشود
کاندوم: روش فوری و بدون عارضه
آیا نیاز به مشاوره قبل از سقط داریم؟ روند سقط جنین
بله، مشاوره قبل از تصمیم به سقط از اهمیت زیادی برخوردار است:
مزایای مشاوره
شناخت گزینههای مختلف و پیامدهای آنها

بازتاب: مراحل سقط جنین با دارو 09399909758 | خرید قرص سقط جنین